Αριστοκρατία & Διανοούμενοι

 

«Οἱ διανοούμενοι, γενικώτερα, σύμφωνα μέ τόν Συκουτρή, δέν μποροῦν νά εἶναι ὀπαδοί, δέν ἐπιτρέπεται να παρασύρονται ἀπό τήν μάζα. Ἡ Ἱστορία δέν γνώρισε βαρύτερη τυραννία ἀπό τήν τυραννία τῆς μάζας. Τό κυριώτερο όργανο τῆς τυραννίας αὐτῆς στα πνευματικά ζητήματα εἶναι ἡ μόδα. Κάθε γνήσιος διανοούμενος εἶναι ἀπό τήν φύση του ἐχθρός τῆς μόδας, ἀφοῦ ἡ μόδα εἶναι ἡ ἄρνηση τῆς προσωπικότητας.

Ὁ Συκουτρής θεωρεῖ ὑψηλή αρετή τόν ἀριστοκρατισμό τοῦ Θουκυδίδου καί τοῦ Πλάτωνος. Ἐπαινεῖ τίς ἀριστοκρατικές αντιλήψεις τοῦ Ἀντιφῶντος, ἀρχηγοῦ τῆς ἀθηναϊκῆς μεταπολίτευσης τοῦ 411. Σέ ἀνέκδοτη εργασία του ἔγραψε ὅτι: “Ὁ ὅλος ἑλληνικός πολιτισμός, ἀκόμη καί ὁ πολιτισμός τῆς ἀθηναϊκῆς δημοκρατίας, εἶναι δημιούργημα ἀριστοκρατικόν... Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες δέν ἦσαν λαός μέγας· ἄνθρωποι μεγάλοι ὑπάρχουν, λαοί ὅμως μεγάλοι πουθενά· λαός σημαίνει μικρότητες... Ὑπῆρχεν ἀκόμη τό μεγάλο ευτύχημα τοῦ πολιτικοῦ βίου ἑνός τόπου, νὰ ὑπάρχουν κόμματα προσώπων καί ὄχι ἀρχῶν”.»

Απόσπασμα από το άρθρο του Μελέτη Ἡ. Μελετόπουλου, «Ιωάννης Συκουτρής: Η κλασσική παιδεία ως πολιτικό πρόγραμμα», Περιοδικό «Νέα Κοινωνιολογία» (41), σελ. 150