Οίκτος και ενοχές για το παρελθόν.
«Ξερίζωσε τον Οίκτο απ’ την καρδιά σου, / κυνήγα τ’ απλησίαστο όνειρο ως το τέλος- / και ν’ αποφεύγεις τα παζάρια με τον Θάνατο!» Με αυτά τα λόγια κλείνει το ποίημά του «GLORIA VICTIS» ο ποιητής Φαίδρος Μπαρλάς. Θα εστιάσω στην πρώτη φράση μόνο: «Ξερίζωσε τον Οίκτο απ' την καρδιά σου». Πολύ σκληρή φράση. Κρύβει όμως μέσα της μια δύσκολη αλήθεια. Το συναίσθημα του οίκτου, της συν-αίσθησης δηλαδή της λύπησης ή του πόνου, αποτελεί έμφυτο χαρακτηριστικό λίγο-πολύ όλων μας. Αποτελεί επίσης μια βασική ΠΗΓΗ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ για τον άνθρωπο. Ιδίως όταν συνδυάζεται και με το αίσθημα της ενοχής. Είναι ένα από τα όπλα που η άκρως φορτισμένη συναισθηματικά εποχή μας χρησιμοποιεί εναντίον μας, ιδίως στο παιχνίδι των ενοχών για το κοινό μας παρελθόν. Για παράδειγμα ακούγονται συχνά φράσεις όπως: «Μα καλά, δεν αισθάνεστε ενοχές επειδή οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δούλους; Επειδή ο Μέγας Αλέξανδρος κατέκτησε με πόλεμο τους λαούς της Ασίας; Επειδή οι πρόγονοί σας το '21 έσφαξαν τους Τούρκους της Τριπολιτσ