ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ '21

   Ἀπὸ τὰ βάθη τοῦ ἀρχαίου μύθου ἡ «ὕβρις» δὲν εἶναι ἄλλο παρὰ ὁ νόμος τοῦ μέτρου ποὺ βάζει ὅρια σὲ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα, τιμωρώντας κάθε ἀνυποταξία στὸν κανόνα, κάθε ὑπερβολή. Ὅταν ἀπόμονος στὸν καιρό του, παραμερίζοντας τὸ μῦθο ὁ Θαλῆς τολμάει νὰ πῆ τὴν καινούργια ἀλήθεια, τούτην τὴν ἑλληνικὴ ἐλευθερία (μὲ τὸ δικό [του] τρόπο) πραγματώνει, ποὺ εἶναι θέση καὶ νόμος. Καὶ μαζὶ μὲ τὸ Θαλῆ, τόσα τιτανικὰ ἄτομα, δημιουργικὰ τὸ καθένα τοῦ δικοῦ των νόμου, τῆς δικῆς των μορφῆς, ποιά ἄλλη, ἐκτός ἀπὸ τὴν προσωκρατικὴ ἐποχή, ἔχει νὰ ἀναδείξη; Οὔτε ἡ Ἀναγέννηση δὲν μπορεῖ νὰ ἀντιπαραταχθῆ σ’ αὐτὸν τὸν πληθωρισμὸ τῶν πηγαίων προσωπικοτήτων, ποὺ σὰ νὰ μὴ γεννιοῦνται ἀπὸ τίποτα ἄλλο, παρὰ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό τους καὶ σὰ νὰ μὴν ὁρίζωνται ἀπὸ τἀ γύρω τους, μόνο νὰ τὰ ὀρίζουν μὲ μιὰ φυσικὴ καὶ αὐτονόητην ἀρχοντιά. Δὲν σταματοῦν, δὲν αὐτοθαμβώνονται μπρὸς στὴ δύναμη τῆς ἀντίστασής των· ἀβίαστα τὴν κατέχουν καὶ μονοχερὶς τὴν οἰακίζουν. Τολμοῦν πρωτοστόχαστα πηδήματα στὸ ἄγνωστο, πάντα μόνοι· ἄτομα αὐτόνο

  Ὁ πόνος ὁ βαθύς, ὁ πόνος ὁ ἠθικὸς (δηλαδὴ ὁ πόνος ὄχ’ ὑπὸ τὴν βιολογικὴν ἔννοιαν), εἶν’ ὁ ἀσφαλέστερος, ὁ μοναδικὸς δρόμος πρὸς τὴν αὐτογνωσίαν, εἶν’ ὁ μεγάλος διδάσκαλος τοῦ φιλοσοφεῖν, Καταβιβάζει τὸν ἄνθρωπον, μὲ τὸν ἰσχυρὸν κλονισμὸν ποὺ δημιουργεῖ, ὡς τὰ κατάβαθα τῆς ὑπάρξεώς του, τὸν ἀναγκάζει νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸν ἑαυτόν του, τὸν μεταφέρει ἀπὸ τὴν περιφέρειαν, εἰς τὴν ὁποίαν ἡ καθημερινότης τῆς ἀπροβληματίστου ζωῆς συνήθως τὸν κρατεῖ, μέχρι τοῦ πυρήνος τῆς ζωῆς του, τῆς ὁποίας τώρα συνειδητοποιεῖ καὶ τὴν ἀξίαν καὶ τὸ νόημα, τώρα ποὺ ἀνακαλύπτει τὸ βαθύτερον, τὸ ἀντικειμενικώτερον, καὶ διὰ τοῦτο προσωπικώτερον, ἐγώ του. Ὑπ’ αὐτὴν τὴν ἔννοιαν δικαίως ὁ πόνος ἐθεωρήθη ἀπὸ τοὺς λαοὺς ὡς μέσον παιδεύσεως τοῦ ἀνθρώπου ὑπὸ τοῦ θεοῦ: πάθος, μάθος. Ἀλλ’ ὡς παίδευσις θεϊκὴ ἀποτελεῖ ὁ πόνος κάθαρσιν τῆς ψυχῆς, καὶ κάθε κάθαρσις - τὸ παρέστησεν καὶ ὁ Ὅμηρος τόσον ὡραῖα καὶ συγκινητικὰ εἰς τὸ Ω τῆς Ἰλιάδος - κάθε κάθαρσις μόνον διὰ τοῦ πόνου συντελεῖται.  Καὶ ἡ ἀληθινὴ Εὐτυχία, ἐκείνη δηλα