ΙΑΠΕΤΟΣ (ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ)
Στήν ἑλληνική μυθολογία, ὁ Ἰαπετός μαζί μέ τόν μικρότερο ἀδελφό του, τόν Κρόνο, ἦταν οἱ ἰσχυρότεροι τῶν τιτάνων καί, προπάντων, ἐκείνοι στούς ὀποίους ἐκδηλώθηκε ἡ μεγαλύτερη ἐχθρότητα τοῦ Διός, μετά ἀπό τήν ἐπικράτησή του.
Ἦταν ὑιός τοῦ Οὐρανοῦ καί τῆς Γαῖας καί σύζυγος τῆς Κλυμένης, τῆς κόρης τοῦ Ὠκεανοῦ, ἤ τῆς Ἀσίας ἤ τῆς Αἴθρας, ἤ τῆς Θέμιδας, ἡ ὀποία καί ἀναφέρεται ὡς μητέρα τοῦ Προμηθέα. Ὑιοί του ὑπήρξαν ὁ Προμηθεύς, ὁ Ἄτλας, ὁ Ἐπιμηθεύς καί ὁ Μενοίτιος καθῶς καί ἄλλοι, ἀκόμη, περίφημοι “Ἰαπετίδες”, ὄπως ὀνομάστηκαν. Σημαντικότεροι δέ ἐξ αὐτῶν φέρονται ὁ Ἄτλας, ποῦ βάσταγε στοῦς ὤμους του τόν οὐράνιο θόλο ἀλλά καί ὁ δαιμόνιος Προμηθεύς, ὁ μόνος ἐκ τῶν Ἰαπετιδῶν ποῦ δέν πολέμησε στό πλευρό τῶν τιτάνων κατά τήν τιτανομαχία.
Τόν Ἰαπετό ἀναφέρουν, ἤδη, ὁ Ὄμηρος καί ὁ Ἠσίοδος ὠς κυβερνήτη τῶν Τιτάνων καί τοῦ κόσμου πρίν τήν ἐπικράτησιν τοῦ Διός καί ὄτι ἀκόμη, σέ ὀρισμένες περιοχές τόν ἀναγνώριζαν ὡς «δημιουργό» τῶν ἀνθρώπων, ακόμη καί μετά τήν ἐπικράτησιν τοῦ Διός, ὄπως στή Κνωσό, στήν Ἀρκαδία, Κιλικία καί ἀλλοῦ. Ἰδιαίτερα ὡς σύζυγος τῆς Ἀσίας, θεωροῦταν ὡς γενάρχης τῶν λαῶν τῆς Εὐρώπης καί τῆς Βορειοδυτικής Ἀσίας, τῶν ὀποίων, ὄμως, ἀρχηγό ἡ Παλαιᾶ Διαθήκη παραδέχεται τόν Ἰάφεθ, τόν ὑιό τοῦ Νῶε (τοῦ ὀποίου τό ὄνομα, ἐνδέχεται, νά εἶναι παραφθορᾶ τοῦ Ἰαπ-ε-τοῦ - θεοῦ). Ἔτσι, ἐκ τοῦ Ἰαπετοῦ προέκυψαν οἱ σύγχρονες ἀντιλήψεις καί θεωρίες περί «Ἰαπετικῆς φυλῆς» καί «ἰαπετικῆς γλώσσας». Ὁ Ἰαπετός, ὁ Κρεῖος (ἤ Κριός) ὁ Κοῖος καί ὁ Ὑπερίων τοποθετήθηκαν στίς τέσσερις γωνίες τοῦ κόσμου, ὄπου ἀφοῦ συνέλαβαν τόν Οὐρανό, τόν ἀκινητοποίησαν, ἐνῶ ὁ Κρόνος κρυμμένος στό κέντρο, τόν εὐνούχισε με το δρεπάνι καί πέταξε τά γεννητικά του ὄργανα στήν θάλασσα.
Σέ αὐτόν τόν μῦθο, ὁ Ἰαπετός καί οἱ τρεῖς ἀδελφοί ἀντιπροσωπεύουν τούς τέσσερεις κοσμικούς πυλῶνες ποῦ ἐμφανίζονται στήν Κοσμογονία καί οἱ ὀποίοι τηροῦν χωριστά τόν οὐρανό ἀπό τήν γῆ. Ὁ Ἰαπετός χωρίς ἀμφιβολία ἦταν ὁ πυλώνας τῆς Δύσης, θέση τήν ὀποία ἀργότερα ἀνέλαβε ὁ ὑιός τοῦ Ἄτλαντας.
Ὁ Ἰαπετός μπορεί ἐπίσης νά θεωρηθεῖ ὡς ὁ Τιτάνας θεός τῆς «θνητῆς ζωῆς». Ὄντως, οἱ γιοί του Προμηθεύς καί Ἐπιμηθεύς ἐμφανίζονται ὡς δημιουργοί τῆς ἀνθρωπότητας καί ἄλλων θνητῶν πλασμάτων.
Ὁ Δίας μετά τή νίκη του, κατακρέμνησε τόν Ἰαπετό στά σκοτεινά τάρταρα μαζί μέ τούς ὑπόλοιπους τιτᾶνες.
Ὁ Ὑγίνος, ὁ ὁποῖος συγχέει τούς Τιτάνες μέ τούς Γίγαντες, ἐντάσσει τόν Ἰαπετό στούς Γίγαντες καί τόν θεωρεῖ ὑιό τοῦ Τάρταρου.
Σύμφωνα μέ τόν Ὄμηρο ὁ Ἰαπετός φυλακίστηκε μαζί μέ τόν Κρόνο στά Τάρταρα και.ί ὁ Σίλιος ὁ Ἰταλικός τό συσχετίζει μέ τό γεγονός ὅτι ἐτάφη στήν Ἰναρίμη (σημερινή νῆσος Ἴσκια στήν Ἰταλία).
Πηγές: 1) /chilonas.com/2015/04/21/httpwp-mep1op6y-21y/, 2) theoi.com, 3) Ὀμήρου ''Ιλιᾶς'', 4) Ἠσιόδου «Θεογονία», 5) Πινδάρου «Ὠδαί», 6) Ἀπολλόδωρου «Βιβλιοθήκη
